Başlık 2: Biraz da Fahreddin er-Râzî
Fahreddin er-Râzî’ 1149 yılında Büyük Selçuklu Devleti’nin başşehri olan Rey’de doğdu. Babası Ömer, Fahreddin’in ilk hocasıdır. On altı yaşında iken babasının vefatı üzerine Simnân’a giderek burada Kemâleddin es-Simnânî’nin derslerine katılır. Bazı kaynaklarda, Râzî’nin Belh’te bulunduğu sırada Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin babası Bahâeddin Veled’i sultana şikâyet ederek şehirden çıkarılmasına sebep olduğu nakledilirse de bu doğru değildir. Zira Râzî, Bahâeddin Veled’in Belh’ten ayrıldığı tarihten 1219 çok önce vefat etmiştir. Bazı müelliflerce, Râzî’nin Bağdat’a gittiği ve bilinmeyen bir sebeple işkence görmesi üzerine oradan Mısır’a geçtiği kaydedilirse de kaynaklarda bunu doğrulayan herhangi bir bilgi yoktur. Hayatının geri kalan kısmını Herat’ta geçirdi.
Üstün zekâsı, güçlü hâfızası, etkili hitabetiyle tanınan ve XII. yüzyılın en büyük düşünürlerinden biri olarak kabul edilen Fahreddin er-Râzî kelâm, fıkıh usulü, tefsir, Arap dili, felsefe, mantık, astronomi, tıp, matematik gibi çağının hemen bütün ilimlerini öğrenip bu alanlarda eserler vermiş çok yönlü bir âlimdir. Bundan dolayı “allâme” unvanıyla da anılmıştır. Râzî asıl dinî ilimler alanında üne kavuşmuştur.
Dinî ilimler içinde Râzî’nin daha çok temayüz ettiği alanlar tefsir ve kelâm ilimleridir. Tefsirinde dirâyet metodunu başarıyla uygulamış ve kendisinden sonra gelen hemen bütün müfessirlere kaynak olmuştur. Kur’an’ı tefsir ederken döneminde mevcut bütün ilimlerden faydalanıp ilmî tefsir hareketine öncülük yapmıştır. Ona göre en doğru tefsir Kur’an’ın yine Kur’an’la yapılan tefsiridir.
Râzî en çok kelâm alanında eser vermiştir. Ona göre kelâm bütün ilimlerin en şereflisidir. Zira Kur’ân-ı Kerîm başından sonuna kadar peygamberlerle kâfirler arasındaki itikadî mücadeleleri anlatır.
İbn Haldûn’a göre, kelâm âlimleri içinde mantığı bir alet olmaktan çok bağımsız bir ilim dalı kabul eden ilk âlim Fahreddin er-Râzî’dir, Râzî’nin itikadî görüşleri gençlik döneminden ömrünün sonuna kadar çeşitli değişikliklere uğramıştır, Fahreddin er-Râzî 1210 yılında Herat’ta vefat etmiştir.[1]
Fahreddin er-Râzî Sözleri:
-Kendini bilmeyen bir şeyi de bilemez; çünkü bilmek, bildiğini bilmekle başlar.
-''Hayatımda iki gece kitap okumadım; Evlendiğim gece ve babamın öldüğü gece.''
-Kalpte olan her durum yüzde belirir.
A. Bahattin Yetiş
[1]Yusuf Şevki YAVUZ https://islamansiklopedisi.org.tr/fahreddin-er-razi