Biraz da Dadaloğlu

Ali Bahattin YETİŞ

19-02-2024 17:09

 

Başlık 2: Biraz da Dadaloğlu

Oğuzlar’ın Avşar boyundan olup Âşık Mûsâ’nın oğludur. Güney Anadolu’nun Toroslar yöresinde yaşamıştır. Daha çok eski Türk ozanını hatırlatan Dadaloğlu’nun şiirlerinde tabii ve samimi bir söyleyiş vardır. Bugüne kadar 130 civarında şiiri tespit edilmiş olmakla beraber uzun bir hayat sürmüş olan Dadaloğlu’nun şiirlerinin tamamını teşkil etmemektedir. Birkaçı dışında hemen bütün şiirleri sözlü derlemeye dayanmakta.

Elde mevcut bütün şiirlerinde koşma, türkü, semai, varsağı, destan gibi halk nazım şekillerini kullanan Dadaloğlu’nun manzumelerini muhteva bakımından sevda şiirleri, yurt güzellemeleri ve kavga şiirleri olarak üçe ayırmak mümkündür. Kavga şiirlerinde Köroğlu’nun, sevda şiirlerinde ve yurt güzellemelerinde Karacaoğlan’ın ve Dede Korkut’un etkisi görülmektedir. Dili kavga şiirlerinde sert ve pervasız, diğer şiirlerinde ise içli, samimi ve sadedir.

Dadaloğlu “Biz” zamiri onda bir estetikten ziyade belirli bir zümre anlayışının ifadesidir. Şiirlerinde atasözleri ve deyimlerden faydalandığı gibi Çukurova-Toroslar yöresinde yaygın olan bazı efsanelere de telmihte bulunmuştur.

Ayrıca şaire mal edilen “Gâvur Kızı”, “Kral Kızı”, “Emmi Kızı” ve “Îsâ Güzeli” gibi hikâyeler gerçek anlamda hikâye değil birer şiirin söyleniş hikâyesini anlatmaktadır. Şairin yaşadığı bölge olan Toroslar ’da hikâye anlatma geleneğinin pek gelişmemiş olması ve bu yörede anlatılan hikâyelerin olay ve şiirlerini derleyerek halk hikâyesi şeklinde düzenleyen kişilerin bilinmemesi de Dadaloğlu’nun halk hikâyesi düzenlemediği ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Ancak başta “Hurşîd ile Mâh Mihrî” olmak üzere Dadaloğlu’nun birçok hikâyeyi nakleden iyi bir anlatıcı olduğu sanılmaktadır.[1]

 

-Yine tuttu Gâvur Dağı boranı

-Hançer vurup acarladın yaramı

-Sana derim Mıstık Paşa öreni

-İçindeki bunca beyler nic’ola.

 

…………………………

-Oturmuş ak gelin taş üstüne

-Taramış zülfünü kaşın üstüne

-Bir selam geldi başım üstüne

-Alırım kız seni komam illere

 

A. Bahattin YETİŞ

 

[1].Nurettin ALBAYRAK. https://islamansiklopedisi.org.tr/dadaloglu

DİĞER YAZILARI Biraz da Üftade (Aziz Mahmud Hüdayi’nin Şeyhi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Nizamülmülk (Büyük Selçuklu Veziri) 01-01-1970 03:00 Biraz da Kilisli Abdullah Enveri (Son dönem Osmanlı Mantık Âlimi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Şems-i Tebrizî (Mevlânâ’nın Hocası) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hasan-i Basri 01-01-1970 03:00 Biraz da Ca’feri Tayyar 01-01-1970 03:00 Biraz da Kâhta Karadutlu Sofi Muhammed 01-01-1970 03:00 Biraz da Adıyaman Besnili Hallo Baba 01-01-1970 03:00 Biraz da Süleyman Çelebi (Mevlidi Şerifin Yazarı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Nasirüddin Tüsi 01-01-1970 03:00 Biraz da Adıyamanlı Hacı Abuzer Baba 01-01-1970 03:00 Biraz da Bülbülzade Abdullah Edip 01-01-1970 03:00 Biraz da İskilpli Atıf Efendi 01-01-1970 03:00 Biraz da Said Nursi 01-01-1970 03:00 Biraz da Sabredenler ve Şükredenler 01-01-1970 03:00 Biraz da Zübeyir Gündüzalp 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali Kuşcu (Türk  Astronomi ve Matematikçisi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Abdurrhman-i Erzincan-i 01-01-1970 03:00 Biraz da Selahaddin-i Eyyübi 01-01-1970 03:00 Biraz da Nüreddin Zengi Mahmut 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Ahmet El-Haznevi 01-01-1970 03:00 Biraz da Kaygusuz Abdal 01-01-1970 03:00 Biraz da Cem Sultan 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdulkadir-i Geylani 01-01-1970 03:00 Biraz da Pir Sultan Abdal 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdülhakim Hüseyni Hazretleri 01-01-1970 03:00 Biraz da Akşemseddin 01-01-1970 03:00 Biraz da Fatih Sultan Mehmet 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali El-Hadi 01-01-1970 03:00 Biraz da Neyzen Teyfik 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Ahmed-i Buni 01-01-1970 03:00 Biraz da Şebşiri 01-01-1970 03:00 Biraz da Zünnu-ı Mısri 01-01-1970 03:00 Biraz da İbn Rüşd 01-01-1970 03:00 Biraz da Nef’i 01-01-1970 03:00 Birazda Abaka İlhanlı Hükümdarı 01-01-1970 03:00 Biraz da Faki-Yi Teyran 01-01-1970 03:00 Biraz da Muhammed İkbal 01-01-1970 03:00 Biraz da Itrî Efendi 01-01-1970 03:00 Biraz da Massıgnon Louis 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali Şerîatî (İranlı Fikir Adamı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Necip Fazıl Kısakürek 01-01-1970 03:00 Biraz da Hallacı Mansur 01-01-1970 03:00 Biraz da Ömer Hayyam 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdülhakim Arvâsî 01-01-1970 03:00 Biraz da Süleyman Hilmi Tunahan 01-01-1970 03:00 Biraz da Feridüddin Attâr (1) 01-01-1970 03:00 Biraz’da Niyazi-i Mısri 01-01-1970 03:00 Biraz da Timur 01-01-1970 03:00 Biraz da  Nesimi 01-01-1970 03:00 Biraz da Fîhi Mâ-Fîh (2) 01-01-1970 03:00 Biraz da Erol, Muhammed Raşid 01-01-1970 03:00 Biraz da Yaman Dede (Mevlevî şairi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Fîhi Mâ-Fîh 01-01-1970 03:00 Biraz da M. Rifat Börekçi (Cumhuriyet’in İlk Diyanet İşleri Başkanı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Fahreddin er-Râzî 01-01-1970 03:00 Biraz da Dede Korkut 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmet Teküder (İlk Müslüman İlhanlı Hükümdarı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hatim Et-Tai (Cömertliğiyle Tanınan Şair) 01-01-1970 03:00 Biraz da Farabi 01-01-1970 03:00 Biraz da Sa’di-İ Şirazi 01-01-1970 03:00 Biraz da Edison 01-01-1970 03:00 Biraz da Hasan Sabbah (Haşhaşiler) 01-01-1970 03:00 Biraz Da Ebu Zer El Gıfari (Çölde Bir Devrimci) 01-01-1970 03:00 Biraz Da El Kindi 01-01-1970 03:00 Biraz Da Adıyaman Samsat’lı Lukianos 01-01-1970 03:00 Biraz da Muhyiddin İbn Arabi 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmed el Bedevi (Nurundan Peçe İle Gezen Evliya) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hekimoğlu İsmail 01-01-1970 03:00 Biraz da İbn-İ Sina 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmed-i Hani  01-01-1970 03:00