Biraz da Pir Sultan Abdal

Ali Bahattin YETİŞ

11-10-2023 09:34

 

Başlık 2: Biraz da Pir Sultan Abdal

(16 Yüzyıl Halk Şairi)

 

Pir Sultan Abdal 1480 yılında Sivas’ın Yıldızeli ilçesinin Banaz köyünde doğar, halk arasındaki söylentilere göre çocukluğunda koyun çobanlığı yaparken rüyasında bir elinde bâde, bir elinde elma olan nur yüzlü bir ihtiyar görür, kendisine uzattığı bâdeyi saygıyla içer, elmaya uzandığı an ihtiyarın elinin içinde bir ben olduğunu fark eder, Hacı Bektâş-ı Velî olduğunu anlar. Hacı Bektaş ona “Pir Sultan” mahlasını verir, şöhretinin her tarafa yayılmasını, sazının üstüne saz, sözünün üstüne söz gelmemesini dileyip gözden kaybolur. Şair, “Pîr elinden bâde içtim / Doğdum elinize düştüm / Ak cenneti gördüm geçtim / Hünkâr Hacı Bektaş Velî” dörtlüğünde bu rüyayı dile getirmiştir.

Pir Sultan Abdal düşünce ve inançlarını savunması ve yayması nedeniyle Sivas Valisi Deli Hızır Paşa’nın emriyle Banaz’dan Sivas’a getirilir, Paşa Kalesi’ne hapsettirir, daha sonra Hızır Paşa, sorgulama sırasında tavizsiz bir tutum takınan Pir Sultan’ı Toprak Kale’ye nakleder bugünkü Sanayi Çarşısı karşısında kesimevinin bulunduğu sur dibinde 1950 yılında idam ettirir, idam edildiği yer halen “Darağacı” diye anılmaktadır. Mezarı günümüzde mal pazarı olarak kullanılan alandadır.

Pîr Sultan şiirlerinde genellikle Hz. Peygamber, Ali, Hasan ve Hüseyin, on iki imam muhabbetini işlemiştir. Halk şiiri geleneğini iyi bilen Pir Sultan’ın şiirlerinde saz şairlerinin temel nazım biçimi olan koşma önemli yer tutar, semai nazım biçimiyle de güzel örnekler vermiştir. Diğer saz şairleri gibi daha çok yarım kafiyeyi tercih etmiş, bunu redifle destekleyerek ses öğesini etkili kılmayı başarmıştır. Şiirlerini coşkulu bir dille söyler ve halkı ilgilendiren konulara yer verirdi.[1]

 

Pir Sultan Abdalın Güzel Sözleri

-Abdal Pir Sultan’ım, keremler kani.

 Nereden geliyor canımın canı,

 Sensin bu gönlümün şahı sultanı,

 Sensiz bu cesette bu can eylenmez.

-Cehennem dediğin, dal odun yoktur,

 Herkes ateşini kendi götürür.

 

A. Bahattin YETİŞ

 

 

[1].Nurettin ALBAYRAK. https://islamansiklopedisi.org.tr/pir-sultan-abdal

DİĞER YAZILARI Biraz da Üftade (Aziz Mahmud Hüdayi’nin Şeyhi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Nizamülmülk (Büyük Selçuklu Veziri) 01-01-1970 03:00 Biraz da Kilisli Abdullah Enveri (Son dönem Osmanlı Mantık Âlimi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Şems-i Tebrizî (Mevlânâ’nın Hocası) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hasan-i Basri 01-01-1970 03:00 Biraz da Ca’feri Tayyar 01-01-1970 03:00 Biraz da Kâhta Karadutlu Sofi Muhammed 01-01-1970 03:00 Biraz da Adıyaman Besnili Hallo Baba 01-01-1970 03:00 Biraz da Dadaloğlu 01-01-1970 03:00 Biraz da Süleyman Çelebi (Mevlidi Şerifin Yazarı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Nasirüddin Tüsi 01-01-1970 03:00 Biraz da Adıyamanlı Hacı Abuzer Baba 01-01-1970 03:00 Biraz da Bülbülzade Abdullah Edip 01-01-1970 03:00 Biraz da İskilpli Atıf Efendi 01-01-1970 03:00 Biraz da Said Nursi 01-01-1970 03:00 Biraz da Sabredenler ve Şükredenler 01-01-1970 03:00 Biraz da Zübeyir Gündüzalp 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali Kuşcu (Türk  Astronomi ve Matematikçisi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Abdurrhman-i Erzincan-i 01-01-1970 03:00 Biraz da Selahaddin-i Eyyübi 01-01-1970 03:00 Biraz da Nüreddin Zengi Mahmut 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Ahmet El-Haznevi 01-01-1970 03:00 Biraz da Kaygusuz Abdal 01-01-1970 03:00 Biraz da Cem Sultan 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdulkadir-i Geylani 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdülhakim Hüseyni Hazretleri 01-01-1970 03:00 Biraz da Akşemseddin 01-01-1970 03:00 Biraz da Fatih Sultan Mehmet 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali El-Hadi 01-01-1970 03:00 Biraz da Neyzen Teyfik 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Ahmed-i Buni 01-01-1970 03:00 Biraz da Şebşiri 01-01-1970 03:00 Biraz da Zünnu-ı Mısri 01-01-1970 03:00 Biraz da İbn Rüşd 01-01-1970 03:00 Biraz da Nef’i 01-01-1970 03:00 Birazda Abaka İlhanlı Hükümdarı 01-01-1970 03:00 Biraz da Faki-Yi Teyran 01-01-1970 03:00 Biraz da Muhammed İkbal 01-01-1970 03:00 Biraz da Itrî Efendi 01-01-1970 03:00 Biraz da Massıgnon Louis 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali Şerîatî (İranlı Fikir Adamı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Necip Fazıl Kısakürek 01-01-1970 03:00 Biraz da Hallacı Mansur 01-01-1970 03:00 Biraz da Ömer Hayyam 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdülhakim Arvâsî 01-01-1970 03:00 Biraz da Süleyman Hilmi Tunahan 01-01-1970 03:00 Biraz da Feridüddin Attâr (1) 01-01-1970 03:00 Biraz’da Niyazi-i Mısri 01-01-1970 03:00 Biraz da Timur 01-01-1970 03:00 Biraz da  Nesimi 01-01-1970 03:00 Biraz da Fîhi Mâ-Fîh (2) 01-01-1970 03:00 Biraz da Erol, Muhammed Raşid 01-01-1970 03:00 Biraz da Yaman Dede (Mevlevî şairi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Fîhi Mâ-Fîh 01-01-1970 03:00 Biraz da M. Rifat Börekçi (Cumhuriyet’in İlk Diyanet İşleri Başkanı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Fahreddin er-Râzî 01-01-1970 03:00 Biraz da Dede Korkut 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmet Teküder (İlk Müslüman İlhanlı Hükümdarı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hatim Et-Tai (Cömertliğiyle Tanınan Şair) 01-01-1970 03:00 Biraz da Farabi 01-01-1970 03:00 Biraz da Sa’di-İ Şirazi 01-01-1970 03:00 Biraz da Edison 01-01-1970 03:00 Biraz da Hasan Sabbah (Haşhaşiler) 01-01-1970 03:00 Biraz Da Ebu Zer El Gıfari (Çölde Bir Devrimci) 01-01-1970 03:00 Biraz Da El Kindi 01-01-1970 03:00 Biraz Da Adıyaman Samsat’lı Lukianos 01-01-1970 03:00 Biraz da Muhyiddin İbn Arabi 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmed el Bedevi (Nurundan Peçe İle Gezen Evliya) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hekimoğlu İsmail 01-01-1970 03:00 Biraz da İbn-İ Sina 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmed-i Hani  01-01-1970 03:00