Biraz da Said Nursi

Ali Bahattin YETİŞ

08-01-2024 10:46

 

Başlık 2: Biraz da Said Nursi

1878 yılında Bitlis’in Hizan ilçesine bağlı Nurs köyünde dünyaya gelir, babası Mirza, annesi Nuriye Hanım’dır. İlköğrenimine kendi köyünde başlar ve çevredeki medreselerde eğitimine devam eder. Sonunda Doğubayazıt’ta Şeyh Muhammed Celâlî’nin ders halkasına katılır, 1892 yılında henüz on dört yaşında iken icazet alır ve tekrar Bitlis’e döner, Said Nursi burada kısa bir müddet Şeyh Emin Efendi’nin derslerine devam eder. Ardından Siirt’te Molla Fethullah Efendi ile görüşmeye gider. Fethullah Efendi’nin yaptığı imtihanda soruların hepsine doğru cevap verir, bu arada Harîrî’nin el-Maḳāmât’ından verilen metni bir defa okuduktan sonra ezberden tekrarlar, bunun üzerine hâfızası ve zekâsı ile ün salar ve kendisine Bedîüzzaman lakabını verirler.

Medreselerde sadece dinî ilimlerin okutulmasının yetersiz olduğunu savunmaya başlar, bu görüşlerini Sultan Abdülhamid’e sunmak için İstanbul’a gider. Fâtih Camii’nde vaaz vererek oradaki âlimlere de kendini kabul ettirir. Zaptiye Nâzırı Şefik Paşa tarafından kendisine ayda 1000 kuruş maaşla memleketine müderris olarak tayin edildiği bildirir. Said Nursi, İstanbul’a dilenmek için değil milletin eğitim düzeyini iyileştirmek için geldiğini söyleyerek maaşı reddeder. Bu olay üzerine bir müddet tutuklanır ve II. Meşrutiyet’in ilânında serbest bırakılır.

Otuz bir Mart Vakası ile irtibatlandırılarak 1 Mayıs 1909’da tutuklanır, ancak “Divan-ı Harbi-i Örfî” adıyla yayımladığı müdafaayı yaptıktan sonra beraat eder.

Bu sırada doğuda bir darülfünun kurma düşüncesini yeniden gündeme getirir. Bu amaçla Diyarbakır, Urfa ve Kilis üzerinden Şam’a gider. Şam’da kaldığı süre içinde önde gelen âlimlerle görüşür. Emeviyye Camii’nde hutbe okur. Şam’dan Beyrut’a, buradan ’da İstanbul’a geçer.

1915 I. Dünya Savaşı’nda kendisi ve bazı öğrencileriyle birlikte savaşa katılır Van, Bitlis ve Muş’u Ermenilere ve Ruslara karşı korumaya çalışırken birçok talebesini kaybeder. Kendisi de Bitlis’te yaralanır ve Ruslar tarafından esir alınarak Volga nehri kıyısında Kostroma’ya gönderilir. İki yıllık esaretten sonra firar ederek Almanya ve Avusturya üzerinden 1918 yılında İstanbul’a döner.

Ankara’da yeni kurulmakta olan meclise davet edilir. Mecliste istiklâl mücadelesinin kazanılmasında halkın dinî duygularının rolüne işaret eden bir konuşma yapar.

Kendisini İslâm’a adayan talebeler yetiştirmeye karar verir ve Erek dağında inzivaya çekilir. Çile ve eziyetlere katlanarak İslâm’a hizmet etmeye çalışan, kendini ibadete veren ve maneviyatı öne çıkaran bir tutum içine girer. Burdur’a sürgün edilen Said Nursi burada kendini “Risâle-i Nur” adını verdiği eserlerini yazmaya ve bu eserler doğrultusunda talebe yetiştirmeye adar. Bu aynı zamanda sürekli sürgün, hapis ve mahkemelerle geçecek hayatın başlangıcı olur. Nitekim Burdur’dan 1926 baharında Isparta’nın Barla köyüne gönderilir. Barla ’da kaldığı sekiz yıl içinde eserlerinin büyük bir kısmını yazar. 1934 yazında Isparta’ya getirirler ve 27 Nisan 1935’te tutuklanarak 100’den fazla talebesiyle birlikte Eskişehir Hapishanesi’ne gönderirler. Tutuklamalarda ileri sürülen suçlar genellikle gizli cemiyet kurma, rejim aleyhine çalışma, Cumhuriyet’in temel nizamlarını yıkmaya teşebbüs ve laikliğe aykırı davranma gibi iddialarla suçlanır. Said Nursi, Eskişehir mahkemesinde kendini bu iddialara karşı savunur ve Kastamonu’ya sürülür Said Nursi, bu şehirde sekiz yıl kaldıktan sonra 20 Eylül 1943 tarihinde yapılan bir aramada polisin ele geçirdiği kitapların kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle tekrar tutuklanarak Denizli’ye gönderilir. Denizli, Isparta, Kastamonu ve diğer birçok ilden toplanan 126 talebesiyle birlikte yargılanır. Ancak mahkemenin tayin ettiği bilirkişi heyetinin Risâle-i Nur hakkında verdiği raporda siyasî bir faaliyetinin bulunmadığı, tarikat ve cemiyetçilik yapılmadığı, yazıların iman ve Kur’an’a dair konulardan ibaret olduğunun belirtilmesi üzerine talebeleriyle birlikte beraat eder.

1944 yazında Said Nursi bu defa Afyon’un Emirdağ ilçesine sürgün edilir, dört yıl sonra tekrar tutuklanıp Afyon Hapishanesi’ne konur ve yirmi ay hapse mahkûm edilir, ancak kararın temyizinde beraat eder. 1952’de Gençlik Rehberi adıyla derlenen kitap ilk defa Latin harfleriyle İstanbul’da basılır, eserin laiklik aleyhine olduğu gerekçesiyle Said Nursi bir daha mahkemeye çıkarılır, ancak İstanbul’a gelerek yaptığı savunma neticesinde beraat eder. Ayrıca her gittiği yerde özellikle üniversite gençleriyle görüşüp onlara İslâm’ı anlatmaya çalışır. Fakat yaşının çok ilerlemesi sebebiyle bu faaliyetler sağlığını etkiler. Ağır hasta olduğu halde kendi isteğiyle Emirdağ’dan Urfa’ya gider ve 23 Mart 1960 tarihinde orada vefat eder ve oraya defin edilir. Urfa’daki mezarına halkın yoğun ilgisi dolayısıyla endişelenen dönemin askerî yönetimi tarafından cesedi bilinmeyen bir yere götürülür.[1]

Said Nursi’nin Güze Sözleri

-Ey nefsim! Kalbim gibi ağla ve bağır ve de ki: ‘’Faniyim, fani olanı istemem: Acizim, aciz olanı istemem.’’

-Bizim düşmanımız: Cehalet, zaruret ve ihtilaftır. Bu üç düşmana karşı: sanat, marifet ve ittifak silahı ile cihat edeceğiz.

-Herkes sana kabir kapısına kadar arkadaşlık eder.

 

 

[1].Alparslan AÇIKGENÇ https://islamansiklopedisi.org.tr/said-nursi

DİĞER YAZILARI Biraz da Üftade (Aziz Mahmud Hüdayi’nin Şeyhi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Nizamülmülk (Büyük Selçuklu Veziri) 01-01-1970 03:00 Biraz da Kilisli Abdullah Enveri (Son dönem Osmanlı Mantık Âlimi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Şems-i Tebrizî (Mevlânâ’nın Hocası) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hasan-i Basri 01-01-1970 03:00 Biraz da Ca’feri Tayyar 01-01-1970 03:00 Biraz da Kâhta Karadutlu Sofi Muhammed 01-01-1970 03:00 Biraz da Adıyaman Besnili Hallo Baba 01-01-1970 03:00 Biraz da Dadaloğlu 01-01-1970 03:00 Biraz da Süleyman Çelebi (Mevlidi Şerifin Yazarı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Nasirüddin Tüsi 01-01-1970 03:00 Biraz da Adıyamanlı Hacı Abuzer Baba 01-01-1970 03:00 Biraz da Bülbülzade Abdullah Edip 01-01-1970 03:00 Biraz da İskilpli Atıf Efendi 01-01-1970 03:00 Biraz da Sabredenler ve Şükredenler 01-01-1970 03:00 Biraz da Zübeyir Gündüzalp 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali Kuşcu (Türk  Astronomi ve Matematikçisi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Abdurrhman-i Erzincan-i 01-01-1970 03:00 Biraz da Selahaddin-i Eyyübi 01-01-1970 03:00 Biraz da Nüreddin Zengi Mahmut 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Ahmet El-Haznevi 01-01-1970 03:00 Biraz da Kaygusuz Abdal 01-01-1970 03:00 Biraz da Cem Sultan 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdulkadir-i Geylani 01-01-1970 03:00 Biraz da Pir Sultan Abdal 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdülhakim Hüseyni Hazretleri 01-01-1970 03:00 Biraz da Akşemseddin 01-01-1970 03:00 Biraz da Fatih Sultan Mehmet 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali El-Hadi 01-01-1970 03:00 Biraz da Neyzen Teyfik 01-01-1970 03:00 Biraz da Şeyh Ahmed-i Buni 01-01-1970 03:00 Biraz da Şebşiri 01-01-1970 03:00 Biraz da Zünnu-ı Mısri 01-01-1970 03:00 Biraz da İbn Rüşd 01-01-1970 03:00 Biraz da Nef’i 01-01-1970 03:00 Birazda Abaka İlhanlı Hükümdarı 01-01-1970 03:00 Biraz da Faki-Yi Teyran 01-01-1970 03:00 Biraz da Muhammed İkbal 01-01-1970 03:00 Biraz da Itrî Efendi 01-01-1970 03:00 Biraz da Massıgnon Louis 01-01-1970 03:00 Biraz da Ali Şerîatî (İranlı Fikir Adamı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Necip Fazıl Kısakürek 01-01-1970 03:00 Biraz da Hallacı Mansur 01-01-1970 03:00 Biraz da Ömer Hayyam 01-01-1970 03:00 Biraz da Abdülhakim Arvâsî 01-01-1970 03:00 Biraz da Süleyman Hilmi Tunahan 01-01-1970 03:00 Biraz da Feridüddin Attâr (1) 01-01-1970 03:00 Biraz’da Niyazi-i Mısri 01-01-1970 03:00 Biraz da Timur 01-01-1970 03:00 Biraz da  Nesimi 01-01-1970 03:00 Biraz da Fîhi Mâ-Fîh (2) 01-01-1970 03:00 Biraz da Erol, Muhammed Raşid 01-01-1970 03:00 Biraz da Yaman Dede (Mevlevî şairi) 01-01-1970 03:00 Biraz da Fîhi Mâ-Fîh 01-01-1970 03:00 Biraz da M. Rifat Börekçi (Cumhuriyet’in İlk Diyanet İşleri Başkanı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Fahreddin er-Râzî 01-01-1970 03:00 Biraz da Dede Korkut 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmet Teküder (İlk Müslüman İlhanlı Hükümdarı) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hatim Et-Tai (Cömertliğiyle Tanınan Şair) 01-01-1970 03:00 Biraz da Farabi 01-01-1970 03:00 Biraz da Sa’di-İ Şirazi 01-01-1970 03:00 Biraz da Edison 01-01-1970 03:00 Biraz da Hasan Sabbah (Haşhaşiler) 01-01-1970 03:00 Biraz Da Ebu Zer El Gıfari (Çölde Bir Devrimci) 01-01-1970 03:00 Biraz Da El Kindi 01-01-1970 03:00 Biraz Da Adıyaman Samsat’lı Lukianos 01-01-1970 03:00 Biraz da Muhyiddin İbn Arabi 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmed el Bedevi (Nurundan Peçe İle Gezen Evliya) 01-01-1970 03:00 Biraz da Hekimoğlu İsmail 01-01-1970 03:00 Biraz da İbn-İ Sina 01-01-1970 03:00 Biraz da Ahmed-i Hani  01-01-1970 03:00